w każdym bądź razie
  • rodzaj gramatyczny skrótowców
    30.11.2011
    30.11.2011
    Dzień dobry,
    Czy np. „PKN ORLEN SA osiągnęła zysk …”, czy „… osiągnął zysk…”? Podobnie z PKO BP SA.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Tako rzecze Zaratustra

    4.03.2012
    4.03.2012

    Moje zainteresowanie wzbudził czasownik rzec. Niektóre źródła poprawnościowe podają, iż nie tworzy on form czasu teraźniejszego. Czy zatem rzecze użyte w tytule Tako rzecze Zaratustra jest formą czasu przyszłego (rzeknie, powie, będzie mówił)? W oryginale występuje sprach, czyli czas przeszły dokonany.

    Pozdrawiam i dziękuję serdecznie za tę i wszystkie odpowiedzi.

  • ulica Święty Marcin, puszcza Zielonka
    29.01.2016
    29.01.2016
    Proszę o odpowiedź na wymieniony problem: jak wymawiać:
    jestem na ulicy Święty Marcin, idę ulicą Święty Marcin, kupiłam na ulicy Święty Marcin
    czy też
    jestem na Świętym Marcinie, kupiłam na Świętym Marcinie, idę ulicą Świętym Marcinem?
    Druga sprawa – puszcza Zielonka:
    jestem w puszczy Zielonka czy jestem w puszczy Zielonce, jestem w Zielonce?
    Idę do puszczy Zielonka czy idę do puszczy Zielonki czy idę do Zielonki,
    choć w puszczy jest miejscowość Zielonka.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • wszem i wobec
    11.06.2002
    11.06.2002
    Czy poprawne jest wyrażenie: wszem i wobec używane często przez niektórych Polaków? Jak się domyślam wobec znaczy tutaj razem, a zwrot ten pochodzi od dawnego uroczystego wszem wobec i każdemu z osobna. Moim zdaniem poprawna jest tylko forma wszem wobec, a forma z i pomiędzy tymi wyrazami jest błędna.
    Czy mam rację?
  • „Ze zmianami” czy „z późniejszymi zmianami”?
    24.11.2005
    24.11.2005
    W pismach urzędowych, powołując przepis prawny, wskazuje się miejsce jego publikacji. Dyskusja w gronie przyjaciół skupiła się wokół tematu wskazywania w pismach urzędowych miejsc publikacji ustaw i rozporządzeń. Stąd pytanie, która forma zapisu jest właściwa: „Dz.U. nr xx poz. xx z póżniejszymi zmianami” czy „Dz.U. nr xx poz. xx ze zmianami”?
    Pozdrawiam,
    Barbara Biegańska
  • zmyślone fakty

    29.03.2014
    29.03.2014

    W https://sjp.pwn.pl/ można przeczytać, że konfabulacja to „podawanie zmyślonych faktów” albo „też: taki zmyślony fakt”. Proszę o skomentowanie wyrażenia zmyślony fakt. Czy to oksymoron i czy jako taki powinien był znaleźć się w słownikowej definicji? Czy można pójść dalej i mówić o „fikcyjnych faktach”?

  • Anioł Stróż
    11.06.2014
    11.06.2014
    Szanowni Państwo,
    jak brzmi mianownik (forma niedeprecjatywna, forma deprecjatywna) i biernik liczby mnogiej połączeń Anioł Stróż i anioł stróż?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Dzielenie wyrazów na sylaby

    27.10.2022
    27.10.2022

    Dzień dobry,

    czy istnieją różnice w podziale wyrazów na sylaby ze względu na CEL takiego podziału? Doprecyzuję. Czy inaczej wygląda podział wyrazów celem przeniesienia ich fragmentu do kolejnego wersu w porównaniu z podziałem sylabowym istotnym w czasie nauki czytania? Kilka wątpliwych słów: czosnek, bakłażan, papryka, pasternak, pietruszka.

    Czo-snek czy czos-nek? Ba-kła-żan czy bak-ła-żan?

    Proszę o wskazówki, jak dzielić podobne wyrazy, w materiałach edukacyjnych dla DZIECI?

    Pozdrawiam

  • inbred i hybryd
    26.04.2002
    26.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam pytanie dotyczące słów inbred i hybryd. Czy mogę nimi (w tekście naukowym) zastąpić wyrażenia: linia wsobna i mieszaniec? Według niektórych opinii jest to stosowanie żargonu czy też propagowanie anglicyzmów, jednak wydaje mi się, że w długim tekście lepiej używać synonimów, a nie powtarzać za każdym razem: „Mieszaniec A okazał się lepszy od mieszańca B, jednak w porównaniu z mieszańcami C i D…”.
    Sprawdziłam, że obydwa słowa wystepują w słownikach języka polskiego i encyklopediach. Co ciekawe, słowo inbred jest traktowane jako synonim procesu chowu wsobnego, a nie jako równoważnik osobnika (osobników – w hodowli roślin – linii wsobnej) uzyskanego takimi właśnie metodami. Tymczasem hybryd oznacza roślinę lub zwierzę będące mieszańcem.
    Będę bardzo wdzięczna za rozstrzygnięcie tej kwestii.
    Z poważaniem –
    RBK
  • klaster
    5.03.2002
    5.03.2002
    Szanowni Państwo,
    Zastanawia mnie od jakiegoś czasu, czy poprawna jest odmiana słowa klaster, podawana przez słowniki PWN. W słowniku ortograficznym oraz w słowniku języka polskiego znalazłam klaster, klastera, klastery. Jednocześnie słownik języka polskiego podaje wyłącznie muzyczne znaczenie tego słowa. Tymczasem klaster oznacza jeszcze coś innego: w informatyce klaster to zespół serwerów (komputerów), połączonych w celu podniesienia niezawodności lub wydajności (ang. cluster).
    Nie wiem, jaki jest uzus w muzykologii; w informatyce odmienia się klaster, klastra, klastry, tak jak plaster, plastra, plastry czy wichajster, wichajstra, wichajstry. Czy odmiana klaster, klastra, klastry jest dopuszczalna?

    Pozdrawiam,
    Marta Bartnicka (IBM Polska, Translation Services Center)
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego